Naar vitale (winkel)centra: toekomstperspectief in crisistijd
Rapport
Auteur: Stec Groep
Bron: Stec Groep
De sterke economische ontwikkeling van de laatste vijf jaar en vergroting van het horeca-aanbod heeft het structurele overschot aan winkelmeters enigszins versluierd. Iedereen wist dat de detailhandel het lastig had, veroorzaakt door veranderd consumentengedrag en de groei van online winkelen. Nu zet corona de wereld abrupt op zijn kop. Niemand weet precies hoe dit afloopt, maar de impact zal fors zijn.
Publicatie downloaden
Stec Groep onderzocht de middellange termijn impact van de coronacrisis op stads- en dorpscentra en transformatie van (winkel)vastgoed onder ruim 120 gemeenten. Een aantal conclusies uit het onderzoek:
- Het gros van de gemeenten verwacht dat de coronacrisis een structurele impact heeft op centra. Transformatie van leegstaand vastgoed wordt daarom prioriteit nummer één de komende jaren.
- Als gevolg van de coronacrisis wordt voor centrumvoorzieningen een krimp verwacht variërend van 10 tot 40% voor de komende vijf jaar. Middelgrote en grote centra worden het hardst geraakt, met name door het grote aanbod modezaken. Doordat naar verwachting een deel van de horecazaken deze coronacrisis niet overleeft, komt een completere centrumbeleving onder druk te staan.
- In driekwart van de stads- en dorpscentra speelt een opgave om het winkelgebied compacter te maken. De coronacrisis versterkt en vergroot deze opgave. Transformatie van winkelvastgoed komt echter heel beperkt van de grond: in slechts een kwart van de gemeenten zijn in de afgelopen jaren transformatieprojecten gestart.
- Gemeenten benutten hun gereedschapskist met instrumenten nog onvoldoende voor een effectieve centrumaanpak. Gemeenten stellen zich bij transformatie vaak passief op: het initiatief wordt bij de vastgoedeigenaar gelegd. Juist actief ingrijpen door gemeenten blijkt het meest effectief. Een derde van de gemeenten verwacht dat haar huidige vastgoedaanpak en instrumenten niet leiden tot een gezond leegstandsniveau in het centrum.
- Een grote bottleneck bij transformatie is samenwerking met vastgoedeigenaren. Gemeenten beoordelen dit met een krappe voldoende (5,6). 30% van de gemeenten verwacht dat stroeve samenwerking met vastgoedeigenaren het functioneren van het centrum verder onder druk zet.
- Gemeenten bouwen investeringen in het centrum de komende drie jaar af met 10%, vooral in middelgrote en grote gemeenten. Bijna 40% van de gemeenten geeft aan dat gemeentelijke financiën een belemmering vormen voor de transformatieaanpak.
- Wonen in centra is het meest kansrijke segment voor haalbare businesscases bij transformatie. De komende jaren is er behoefte aan 240.000 woningen in (stedelijke) centra.
- Een meerderheid van de gemeenten vindt regionale detailhandelsafspraken wenselijk, onder andere voor afstemmen van nieuwe plannen, regionale keuzes maken voor toekomstbestendige centra en het reduceren van (onbenutte) plancapaciteit.
