Retailsector totaal

Tot de detailhandel behoren bedrijven die goederen verkopen aan consumenten (exclusief auto's, motorfietsen en caravans). Dit kunnen zowel nieuwe als tweedehands goederen zijn. De belangrijkste verkoopkanalen van de detailhandel zijn winkelverkoop, ambulante handel (zoals warenmarkten) en webwinkels. Deze kunnen afzonderlijk (single channel) of in combinatie (multi-channel) worden ingezet. Omdat detailhandelsconcepten steeds meer bestaan uit een combinatie van de verkoop van goederen en diensten, wordt in bredere zin ook de term retail gebruikt. De detailhandel is in de bedrijfskolom van grondstoffen tot de consument de laatste schakel. 

Let op; Detailhandel totaal kent een onderverdeling naar Detailhandel Food, Detailhandel Non-food en Detailhandel Niet-in-de-Winkel. Onder Detailhandel Niet-in-de-Winkel valt de Ambulante handel en de Webshops/postorderbedrijven.

Onder Webshops/postorderbedrijven vallen de in-wezen-online georienteerde bedrijven (ook wel 'puur' online/ ''single' online genoemd), zij kunnen ook fysieke vestingen hebben, maar het zwaartepunt ligt op online. De Webshops/ postorderbedrijven betreft alle online-georienteerde bedrijven in food en non-food zonder onderverdeling.  

Onder Detailhandel Food en Detailhandel Non-food vallen de in-wezen-fysiek-georienteerde bedrijven, zij kunnen ook online verkopen/webshops hebben, maar het zwaartepunt ligt op offline. 

Kerncijfers detailhandel per grootteklasse

Per grootteklasse in werkzame personen (wp): de absolute hoogte van de omzet (excl. btw) van bedrijven gevestigd in Nederland, het aantal fulltime equivalenten (fte) en het aantal ondernemers.  

Omzet & Ontwikkeling

Weergegeven is de absolute omzet (x €1 mln. excl. btw) van bedrijven gevestigd in Nederland en de ontwikkeling (%) ten opzichte van het voorgaande jaar. 

  • Niet-consumenten omzet betreft dat deel van de netto omzet dat niet uit detailhandelsactiviteiten (verkoop aan consument) voortkomt, maar door verkoop aan bedrijven en instellingen. 
  • Fysieke winkelomzet betreft dat deel van de omzet dat via de winkel (toonbank) wordt verkocht 
  • Niet-in-de winkel omzet betreft het deel van de multichannel detailhandelsomzet dat via andere kanalen dan de fysieke winkel (o.a. internetkanaal) wordt verkocht. Bedrijven ingedeeld in de SBI “Detailhandel via postorder en internet” (4791) (hoofdactiviteit online) vallen hier niet onder. 

Kijk voor meer cijfers & toelichting in het retail data dashboard.

LET OP: ER IS MOGELIJK ACTUELERE DATA BESCHIKBAAR, KIJK HIERVOOR IN HET RETAIL DATA DASHBOARD

Omzet per maand & Seizoenspatroon

De omzetmutatie per maand in % ten opzichte van dezelfde maand in het voorgaande jaar. Er is geen rekening gehouden met het aantal koopdagen per maand.

Het seizoenspatroon is gebaseerd op de gemiddelde maandomzet van de branche over afgelopen 3 jaar (=100%). Hiermee wordt de bijdrage van de (gemiddelde) omzet van elke maand op de (gemiddelde) jaaromzet inzichtelijk en daarmee het seizoenspatroon.

Omzetontwikkeling internetverkopen excl. tankstations

De omzetontwikkeling van de internetverkopen van de Detailhandel (excl. tankstations en apotheken)(maand t.o.v. dezelfde periode jaar eerder in %). Het betreft het online deel van: 

  • Webwinkels: de winkels die vooral online handel drijven
  • Multichannel: de winkels met het zwaartepunt op fysiek (fysieke winkel, markt, etc.), maar ook online actief > in deze tabel gaat het om het online deel
  • Detailhandel: online omzet van multichannel winkels en webwinkels samen (excl. fysiek)

De gemeten omzetontwikkeling uit internetverkopen heeft betrekking op detailhandelsbedrijven in het midden- en grootbedrijf (bedrijven met 10 of meer werkzame personen). Deze bedrijven vertegenwoordigen ongeveer 65-70 procent van de online detailhandelsomzet. Het kleinbedrijf zit niet in het onderzoek.

Exploitatiebeeld & Kengetallen

Het exploitatiebeeld met de resultatenrekening geeft inzicht in de hoogte van de bruto winstmarge en het aandeel van belangrijke kostenposten als personeel en huisvesting en het bedrijfsresultaat (voor belastingen en ondernemersbeloning). In de resultatenrekening is de netto omzet (excl. btw) op 100% gesteld.

De omzet per winkel, omzet per fte (fulltime equivalent) en omzet per werkzame persoon zijn geraamd op basis van CBS gegevens. De omzet per m2 winkelvloeroppervlakte (wvo) is gebaseerd op cijfers van CBS (omzet) en Locatus (m2 wvo). Peildatum Locatus: juli van het betreffende jaar.  

Een stijging van de omzet per variabele (x €1.000 excl. btw) in de loop van de jaren is een maat voor een verbetering van de productiviteit en vice versa.

Let op: In de hier getoonde omzet per m2 wvo zijn correctiefactoren toegepast ter overbrugging van de verschillen in metingen van aantal vestigingen tussen CBS en Locatus. Door verschil in meetmethode en definitie wordt afgeraden zelf gegevens uit de twee bronnen op elkaar te delen, dan wel te vermenigvuldigen.

LET OP: ER IS MOGELIJK ACTUELERE DATA BESCHIKBAAR, KIJK HIERVOOR IN HET RETAIL DATA DASHBOARD

Ondernemingen & Winkelstructuur

Het aantal ondernemingen betreft detailhandelsbedrijven waarvan online verkoop niet de hoofdactiviteit is. Een onderneming kan meer dan één vestiging omvatten en mogelijk ook een webshop. Het aantal verkooppunten, betreft de fysieke verkooppunten. 

Let op: Door verschil in definitie en meetmethode wordt afgeraden het aantal verkooppunten (bron: Locatus) en het aantal ondernemingen (CBS) op elkaar te delen dan wel te vermenigvuldigen.  

LET OP: ER IS MOGELIJK ACTUELERE DATA BESCHIKBAAR, KIJK HIERVOOR IN HET RETAIL DATA DASHBOARD

Linksonder is weergegeven de ontwikkeling in het totale aantal verkooppunten en de totale winkelvloeroppervlakte (wvo). De ontwikkeling van de gemiddelde winkelvloeroppervlakte in vierkante meters per verkooppunt geeft aan of de omvang per verkooppunt in de afgelopen jaren is gewijzigd.

Rechtsonder het totaal aantal fysieke verkooppunten (vkp) en aantal inwoners per provincie, alsmede het aantal verkooppunten per 1.000 inwoners. Meerdere verkooppunten kunnen tot 1 onderneming behoren.

Samenwerkingsvorm

Bij het aantal fysieke verkooppunten per samenwerkingvorm wordt onderscheid gemaakt tussen formule/ketenbedrijven en zelfstandigen. De bron Locatus registreert een verkooppunt als formule indien er wereldwijd zeven of meer vestigingen zijn, óf indien een onderneming meer dan 100 werknemers in dienst heeft, en toch minder dan 7 vestigingen.

Filialiseringsgraad & Bezoekmotief per winkelgebied

Weergegeven linksonder is de filialiseringsgraad (in %) per inwonersklasse naar verkooppunten (vkp) en/ of winkelvloeroppervlakte (WVO). Leeswijze: In winkelgebieden met 0 tot 1.000 inwoners is xx% van de verkooppunten (of WVO) in handen van een formule bedrijf. 

Rechtsonder de winkelgebieden ingedeeld naar type bezoekmotief. Locatus heeft ca. 2.500 ruimtelijk samenhangende winkelgebieden gedefinieerd. In de segmentatie van winkelgebieden naar bezoekersmotief in combinatie met omvang wordt onderscheid gemaakt naar:

  • Comparison gebieden, waar consumenten voor vermaak naar een winkelgebied gaan voor hoofdzakelijk niet-dagelijkse aankopen. Bij meer dan 70% van de m2 winkelvloeroppervlakte ingevuld met niet-dagelijks is het gebied gekenmerkt als comparison.
    Omvang: XL > 100.000 m2 winkelvloeroppervlakte; L 60000-100000 m2; M 30000-60000 m2 ; S 15000- 30000 m2; XS 5000- 15000 m2
  • Convenience gebieden, waar consumenten doelgericht naar een winkelgebied voor dagelijkse boodschappen gaan. Bij meer dan 30% dagelijkse winkels en meer dan 500m2 wvo supermarkt is een gebied gekenmerkt als convenience.
    Omvang: XL > 15.000 m2 winkelvloeroppervlakte; L 10000-15000 m2; M 5000 - 10000 m2;S 2500 -5000 m2; XS 1000-2500 m2  
  • Specialized winkelgebieden, denk aan meubelboulevards, retailparken en outletcenters PDV en GDV: Perifere Detailhandels Vestigingen en Grootschalige Detailhandels Vestigingen.
  • Overige gebieden die niet tot één van de andere categorieën kunnen worden gerekend.

Meer informatie: Segmentatie Winkelgebieden, 2017' en "Retail richting 2030", pagina 90 -92. 

Bestedingen & Marktaandelen

Voor een aantal productgroepen die relevant zijn voor deze branche is de totale consumptieve besteding door Nederlandse huishoudens (x € 1 mln. incl. BTW) weergegeven. Het betreft de som van bestedingen aan de productgroep over alle afzetkanalen, mogelijk ook buiten de branche, in binnenland en buitenland en zowel offline als online.

LET OP: ER IS MOGELIJK ACTUELERE DATA BESCHIKBAAR, KIJK HIERVOOR IN HET RETAIL DATA DASHBOARD

Online/Offline & Binnenland/Buitenland

De online/offline bestedingsaandelen betreffen de bestedingen van Nederlandse huishoudens bij zowel single offline, single online als multichannel aanbieders in Nederland en in het buitenland.

Het aandeel buitenland betreft de bestedingen van Nederlandse huishoudens over de grens zowel bij fysieke als online aanbieders. 

Noot: De cijfers betreffen een bewerking van Panteia op basis van het CBS Budgetonderzoek uit peiljaar 2020. 
Voor meer actuele cijfers over internetverkopen, klik hier

Arbeidsmarkt

Kijk voor meer informatie over de arbeidsmarkt & omstandigheden, inclusief prognoses in het Retail data dashboard, tabblad Arbeidsmarkt.

  • Omvang en (verwachte) groei werkgelegenheid
  • Persoonkenmerken (leeftijd, geslacht, opleiding e.d.)
  • Baankenmerken (type contract, gem. werkweek, bruto jaarloon e.d.)
  • Herkomst (vanuit welke sector) en bestemming (uitstroom naar welke sector)
  • Instroom, doorstroom en uitstroom
  • Ontwikkeling  aantal gediplomeerden detailhandelsopleidingen
  • Positie op de arbeidsmarkt na behalen diploma (baan, loon e.d.)
  • Ervaren arbeidsomstandigheden volgens werknemer

En vergelijk eenvoudig de arbeidsmarkt van deze branche met andere branches in de detailhandel.