Sterke woningmarkt laat winkelleegstand fors dalen
Blog
Bron: Locatus
In 2018 is de winkelleegstand voor het 4e jaar op rij gedaald. Op 1 januari 2018 bedroeg de leegstand in aantal panden nog 7,0%. Op 31 december was dit terug gelopen naar 6,7%. De reden voor de afname is heel anders dan voorgaande jaren. Toen was de belangrijkste oorzaak dat lege panden een nieuwe invulling kregen (m.n. horeca en diensten). In 2018 is de leegstand vooral teruggelopen omdat veel panden een andere functie dan retail hebben gekregen.
Al jarenlang ligt het aantal verkooppunten in de retail iets boven de 222.000. Dit jaar is het aantal verkooppunten voor het eerst flink gedaald naar ruim 220.000 panden. Ook hier is de functiewijziging van winkelpanden een belangrijke oorzaak. In 2018 hebben 2.000 verkooppunten een andere invulling dan retail gekregen. Deels zijn dat panden geweest die al leeg stonden en deels zijn gevulde winkelpanden direct omgebouwd naar niet-retailpand.
Afgelopen jaar is het aantal detailhandelspanden afgenomen van 94.862 naar 92.932; een afname van 2%. De branche met de grootste afname was de branche huishoudelijke artikelen, waar 13% van het aantal winkels is verdwenen.
Waarom nu ineens grotere afname winkelpanden?
De verklaring voor de functiewijziging van retailpanden is eenvoudig. Al jaren dalen de huurprijzen van winkels; vorig jaar gemiddeld met 2,1%[1]. De huurprijzen van woningen stijgen echter; in de vrije sector met gemiddeld 3,1%[2]. Het wordt dus steeds interessanter om winkels om te bouwen naar woningen en dat is in 2018 dan ook op grote schaal gebeurd.
Grootste daling aantal retailpanden
De gemeentes met de grootste relatieve daling van het aantal verkooppunten zijn allemaal kleinere gemeentes. De sterkste daling zien we in Noord Beveland, met een afname van 13%, gevolgd door de gemeente West Maas en Waal en Sint-Anthonis.
In absolute zin zien we de grootste afname in het aantal panden in Eindhoven, hier zijn vorig jaar 80 verkooppunten verdwenen.
Leegstand in winkelmeters
De procentuele daling in leegstaande winkelmeters is nog groter dan de % daling in leegstaande panden. Waar er vorig jaar nog 7,2% van het totaal aantal m² leeg stond, was dat op 31 december 2018 nog maar 6,7%. Ook hier geldt dat een groot deel van deze winkelmeters een andere bestemming hebben gekregen.
Tegenstelling
Al met al was 2018 een bijzonder jaar. Puur kijkend naar de leegstand was het een heel goed jaar, want de leegstand is aanzienlijk gedaald. Maar de reden voor deze daling wijst op een aantal structurele problemen in de retail. Hierdoor is de sanering vorig jaar sneller gegaan dan ooit.
Voor 2019 zien we geen aanleiding dat dit gaat veranderen. Ook het komende jaar verwachten we een verdere afname van het totale retailaanbod in Nederland. Het positieve gevolg is dat de leegstand verder zal dalen, maar het aanbod aan winkels zal voor de Nederlandse consument alleen maar verder afnemen
[1] Bron: JLL; http://www.jll.nl/netherlands/nl-nl/nieuws/1061/winkelmarkt-stabiliseert-ondanks-onzekerheid-over-toekomst
[2] Bron: CBS; https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/36/huren-stijgen-in-2018-sneller-dan-in-2017
