Zuid-Holland enthousiast over Retaildeal

Het provinciale detailhandelsbeleid van de provincie Zuid-Holland is er op gericht om detailhandelsvoorzieningen zoveel mogelijk in de centra van steden, dorpen en wijken te concentreren. ‘Op deze manier levert de detailhandel een belangrijke bijdrage aan de levendigheid van onze stads- en dorpsgebieden’, legt Adri Bom-Lemstra uit. ‘Maar het zal niemand ontgaan dat er veel aan de hand is in de detailhandel. Dit heeft impact op de behoefte aan het aantal fysieke stenen winkels. Een belangrijk vraagstuk is dus hoe we stads- en dorpscentra vitaal en levendig houden als de rol van winkels daar kleiner wordt.’ Zij schets een beeld van de situatie zijn provincie. ‘De kracht van Zuid-Holland is dat het een aantal grote en middelgrote steden heeft, in combinatie met economische en demografische groei, maar er zijn ook gebieden waar de leegstand zienderogen toeneemt. Daarvoor zoeken we naar oplossingen. Het tekenen van de RetailDeal kan daar ons daarbij helpen. Wij zijn er van overtuigd dat geen enkele partij in Nederland de transitie van de retailsector alleen kan oppakken. Landelijke, regionale en lokale partijen, zowel overheden als de markt, moeten de handen ineen slaan om retail klaar te maken voor de toekomst. Het tekenen van de deal moet dit doel kracht bijzetten, zodat we tot een versnelling in de uitvoering komen.’

Zuid-Holland heeft in het verleden vooral sturing gegeven aan stedelijke ontwikkelingen via het ruimtelijk instrumentarium. Bom-Lemstra hierover: ‘Daar zijn we succesvol in en daar blijven we ook zeker mee doorgaan, maar we willen nu ook een meer stimulerende en faciliterende rol aannemen. Niet alleen de “stok” maar ook de “wortel” toepassen. Belangrijke vragen voor de provincie hierbij zijn: hoe geef je ruimte aan de noodzakelijke vernieuwing en innovatie, waaruit bestaat deze en hoe ziet de (binnen)stad van morgen eruit?’
Om winkelgebieden aantrekkelijk te houden, is het uitgangspunt in Zuid-Holland dat kwalitatieve versterking van winkelgebieden prioriteit heeft ten opzichte van uitbreidingen met veel nieuw aanbod. ‘Op deze manier draagt de provincie vanuit haar verantwoordelijkheid als “ruimtelijk regisseur” bij aan het aantrekkelijk houden van de individuele winkelgebieden’, legt Bom-Lemstra uit. ‘Maar deze rol betekent wel dat je als provincie wat verder afstaat van de praktijk. Door meer aan de voorkant het gesprek aan te gaan met gemeenten en bijvoorbeeld marktpartijen, proberen we meer voeling te krijgen met struikelblokken, kansen en belemmeringen in het aantrekkelijker maken van winkelgebieden. Op die manier kunnen we ook een visie ontwikkelen op het aantrekkelijk maken van individuele winkelgebieden.’

‘Het is echter wenselijk om detailhandelsontwikkelingen in een breder regionaal kader te kunnen plaatsen waarbij afspraken zijn gemaakt over nieuwe ontwikkelingen, maar ook bijvoorbeeld over het saneren van overaanbod’, vervolgt Bom-Lemstra. ‘Lang niet iedere regio beschikt al over een dergelijk kader. De provincie stimuleert daarom het opstellen van regionale detailhandelsvisies met duidelijke afspraken over uitvoering en monitoring, want daar zit vaak de moeilijkheid. Partijen zijn wel bekend met de noodzakelijke transitie die de sector door moet maken, maar als dat betekent dat er scherpe keuzes gemaakt moeten worden, bijvoorbeeld in de vorm van transformatie of sanering van een slecht functionerende locatie, dan vergt dat bestuurlijke moed en doorzettingsvermogen.’

Zij merkt op dat er bij ook bij gemeenten en ontwikkelaars een omslag in denken ontstaat. ‘Er wordt meer dan in het verleden nagedacht over het versterken van de kwaliteit van winkelcentra. Compactere centra, betere inrichting van het openbaar gebied, goede aansluiting op andere voorzieningen en dergelijke. Dat is een positieve ontwikkeling waar we verder op willen voortborduren met de RetailDeal. Er liggen absoluut kansen op het gebied van samenwerking met andere partijen en het benutten van elkaars krachten en verantwoordelijkheden. Dat is ook de reden dat we een RetailDeal sluiten: om het beleid sneller en daadkrachtiger uit te kunnen voeren. We proberen nu om met alle betrokken partijen het gesprek aan te gaan, problemen te signaleren en te kijken waar oplossingen liggen.’